1. Haberler
  2. HABERLER
  3. İHD Diyarbakır Şubesi, hak ihlalleri raporunu açıkladı

İHD Diyarbakır Şubesi, hak ihlalleri raporunu açıkladı

featured
service

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Kuzey Kürdistan’da 2023 yılı insan hakkı ihlallerine ilişkin raporunu şube binasında açıkladı.

İHD Eş Genel Başkan Yardımcısı Rümeysa Deniz Kaya, 6 Şubat 2023’te yaşanan deprem katliamına dikkat çekerek, resmi açıklamalara göre 53 bini aşkın yaşamını yitirdiğini ancak deprem katliamı nedeniyle yaşamını yitiren kişilerin ve kaybolan çocukların sayısına dair tatmin edici bir açıklama yapılmadığını söyledi. Depremden etkilenen 11 ilde bugün barınma, eğitim, sağlık, beslenme gibi temel haklara erişim konusunda hala ciddi sıkıntılar yaşandığını söyleyen Kaya, “Bu açıklamamız vesilesiyle bir kez daha hükümete, deprem bölgesinde yaşanan her türlü yıkımın giderilebilmesi için etkili politikalar geliştirme çağrısında bulunuyoruz” dedi.

‘FİİLİ OHAL REJİMİYLE HAK İHLALLERİ DERİNLEŞTİ’

2023 yılında fiili OHAL rejimi uygulamalarıyla hak ihlallerinin artış göstermeye devam ettiğini kaydeden Kaya, “Şiddete dayalı bu politikalar ile ırkçı yaklaşımlar, ayrımcı uygulamalar ve cinsiyetçi politikalar derinleşmiş; bölgede özellikle kolluk görevlilerinin faili olduğu binlerce insan hakkı ihlali vakası yaşanmıştır. Kürt meselesinin demokratik yol ve yöntemlerle çözülemeyişi nedeniyle süren çatışma ortamı, Türkiye’nin iç ve dış politikadaki istikrarsızlığının devam etmesine neden olmaktadır” dedi.

‘MEZARLIKLAR TAHRİP EDİLDİ, ZİYARETLER ENGELLENDİ’

2023 yılında da gerçekleştirilen sınır ötesi operasyonlarda sivillerin yaşamını yitirdiğine işaret eden Kaya, “Bölgemizde devam eden çatışmalı süreçte örgüt militanlarına ait cenazelerin usule aykırı bir şekilde ailelerine verilmesi, örgüt militanlarına ait mezarlıkların tahrip edilmesi; yakınları bu mezarlıklarda defnedilen kişilerin mezarlık ziyaretlerinin engellenmesi ve mezarlık ziyaretleri sırasında yurttaşlara yönelik hakaret ile kötü muamele fiillerinin işlenmesi bir rutin haline gelmiştir” dedi.

Bölgede 2023 yılında örgütlenme ve ifade özgürlüğü haklarına dönük baskıların ve gözaltı ve tutuklamaların artarak devam ettiğine işaret eden Kaya, “Devlet ile hükümetin anti-demokratik karar ve uygulamalarına itiraz eden yurttaşlar, gözaltı ve tutuklama uygulamalarıyla karşılaşmış; birçok yurttaş ise muhalif kimliğinden dolayı ekonomik-sosyal haklarından mahrum bırakılmıştır” dedi.

‘MUHALİF KESİMLER ÖRGÜTLENME ŞANSI BULAMIYOR’

Özellikle Kürt siyasetçilerin ağır suçlamalarla karşı karşıya bırakıldığına, bölgede yapılmak istenen eylem ve etkinliklerin sürekli engellendiğine, polis saldırıları gerçekleştiğine işaret eden Kaya, “Bölgemizde siyasi iktidarın baskıcı politikaları sonucunda, muhalif kesimler örgütlenme şansı bulamamakta, sürekli baskılanarak susturulmaya çalışılmaktadır” dedi.

‘HALKIN TEMSİL HAKKI ELİNDEN ALINIYOR’

Halkların Demokratik Partisi’ne (HDP) dönük kapatma davasına işaret eden Kaya, “Tarafsızlığı ve bağımsızlığı konusunda tartışmaların odağı olan yargı erki, siyasal rejimin yargı kurumunu siyasallaştırması ile paralel olarak, siyasi parti kapatma yöntemine başvurması ile Kürt meselesini de çözümsüz bırakmaktadır. Parti kapatma davalarının yanı sıra, özellikle Kürt politikacılara yönelik gerçekleşen siyasi dava yargılamaları ile yurttaşların temsil edilmesi ve politika yapma hakları ellerinden alınmaktadır” dedi.

2023 yılında hapishanelerde devam eden tecrit ve izolasyon, işkence ve kötü muamele, sağlık hakkı ihlalleri, iletişim hakkı ihlallerine de işaret eden Kaya, hapishanelerdeki tecrit ve izolasyonun en ağır biçimde İmralı’da PKK lideri Abdullah Öcalan üzerinde uygulandığını vurguladı.

‘AÇLIK GREVİNDEKİ TUTSAKLARIN TALEPLERİ KARŞILANSIN’

İmralı tecridine karşı ve Kürt sorununda demokratik çözüm talebiyle hapishanelerde 27 Kasım 2023’ten bu yana devam eden açlık grevlerine dikkat çeken Kaya, “Söz konusu eylemlerin vahim sonuçlar doğurmaması için mahpusların Anayasadan kaynaklanan taleplerinin yerine getirilmesi çağrımızı yineliyoruz” dedi.

Bölgede kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetlerinin 2023’te artarak devam ettiğini belirten Kaya, “Kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddet eylemlerindeki artış bu konuya odaklanmayı gerektirirken, siyasi iktidar ve bir kısım muhalif gruplar tarafından kadın hakları mücadelesinin kazanımlarının tartışmaya açılması meselenin çözümsüz kalmasına neden olmaktadır” dedi.

‘KÜRT SORUNUNDA BARIŞÇIL ÇÖZÜM’

Kürt sorununun Türkiye’nin en temel demokratikleşme sorunu olarak varlığını koruduğunu söyleyen Kaya, “Sorunun barışçıl, demokratik ve adil çözümüne yönelik esas olarak iktidar tarafından içtenlikli, bütünlüklü adımların atılmaması, yanı sıra Ortadoğu’daki gelişmelerin de etkisi ile 7 Haziran 2015 genel seçimlerinin hemen ardından başlayan silahlı çatışma ortamı halen sürmekte ve başta yaşam hakkı olmak üzere ağır ve ciddi insan hakları ihlallerine yol açmaktadır” ifadelerini kullandı.

Rapora göre, 2023 yılında bölge kentlerinde:

🔹Polis, asker ve jandarma tarafından yargısız infaz sonucu 5 kişi katledildi, 7 kişi yaralandı.
🔹Hapishanelerde 6 hasta tutsak yaşamını yitirdi.
🔹Faili meçhul saldırılar sonucu en az 6 kişi yaşamını yitirdi, 2 kişi ağır yaralandı.
🔹Resmi hata ve ihmaller sonucu 6 kişi yaşamını yitirdi.
🔹Bölge kentlerinde 4 çocuk, 14 kadın, 10 erkek olmak üzere; en az 28 kişi intihar ettiği iddiasıyla yaşamını yitirirken, yine 8 çocuk, 24 kadın, 16 erkek, en az 48 kişi ise şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.
🔹Bölgede çatışmalar sırasında en az 6 ormanlık alanda yangın çıktı.
🔹Bölgede 4 kent ve bağlı ilçe sınırlarında bulunan yüzlerce alanı kapsamına alacak şekilde 30 defa özel güvenlik bölgesi ilan edildi.
🔹3 kente bağlı 22 köyü kapsamına alacak şekilde 4 defa sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
🔹Örgüt militanlarına ait 3 cenaze ailelerine teslim edilmedi. En az 15 militanın cenazesi çeşitli girişimlere rağmen ailelere geç teslim edildi. En az 1 mezarlığa saldırı gerçekleşti.
🔹Aile içi şiddet sonucu 36 kadın yaşamını yitirdi, 10 kadın yaralandı, 2 kadın cinsel saldırıya maruz kaldı.
🔹Toplumsal alanda uğradığı saldırı sonucu 10 kadın yaşamını yitirdi, 14 kadın yaralandı. En az 8 kadına yönelik cinsel saldırı gerçekleşti.
🔹Aile içi şiddet sonucu 3 çocuk yaşamını yitirdi, 3 çocuk yaralandı, 8 çocuk cinsel istismara maruz kaldı.
🔹Toplumsal alanda şiddet sonucu 4 çocuk yaşamını yitirdi, 16 çocuk yaralandı. Toplumsal alanda en az 583 çocuk cinsel istismara maruz kaldı, 4 çocuk ise alıkonuldu.
🔹Bölgede en az 7 kişi gözaltında, 182 kişi gözaltı yerleri dışında (sokak, ev baskını) işkence ve kötü muameleye maruz kalırken, en az 77 tutsak hapishanelerde işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
🔹Bölge kentlerinde en az 64’ü çocuk bin 809 kişi gözaltına alındı. 4’ü çocuk en az 304 kişi tutuklandı.
🔹Bölgede en az 951 ev/iş yeri baskına uğradı.
🔹Hapishanelerde 542 tutsak gerekçe gösterilmeden veya çeşitli gerekçelerle başkaca hapishanelere sevk edildi.
🔹En az 31 tutsağın infazı çeşitli gerekçelerle (kurula çıkmadığı, disiplin cezası, pişman olmadığı, dini ve milli günlerde törene katılmadığı) ertelendi.
🔹İş cinayetlerinde en az 114 işçi yaşamını yitirdi, 13 işçi yaralandı.

(ETHA)

İHD Diyarbakır Şubesi, hak ihlalleri raporunu açıkladı
Yorum Yap
Giriş Yap

Devrimci Demokrasi ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!

Bizi Takip Edin