Nazilere karşı savaşırken 21 Şubat 1944’te 22 yoldaşıyla birlikte kurşuna dizilerek katledilen Ermeni devrimci Misak Manuşyan, Paris’teki Pantheon mezarlığına defnedilecek.
Fransa’da Nazi işgaline karşı kurulan direniş örgütünün önemli isimlerinden olan Adıyamanlı Ermeni devrimci Misak Manuşyan’ın Paris’te ünlülerin anıt mezarlarının bulunduğu Pantheon’a defnedilmesi kararlaştırıldı.
Euronews’in haberie göre Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 1915 Ermeni Soykırımı sırasında Anadolu’dan Fransa’ya kaçmak zorunda kalan Manuşyan’ın Pantheon’a gömülmesi kararını imzaladı.
Macron, ünlü direnişçinin anıt mezara defnedilmesiyle ilgili yaptığı açıklamada, cesaretiyle övdüğü Manuşyan’ın Fransa’nın “evrensel değerlerini temsil ettiğini” söyledi.
PANTHEON’DAKİ İLK KOMÜNİST DİRENİŞÇİ
Fransa’da ülke tarihinde önemli rol oynayan kişiler cumhurbaşkanı kararnamesiyle anıt mezarlarının bulunduğu Pantheon’a defnedilebiliyor.
Manuşyan, anıt mezara defnedilecek ilk yabancı ve Komünist direnişçi olacak. Manuşyan, anıt mezara 21 Şubat 2024’de düzenlenecek devlet töreniyle eşi Melinee ile birlikte defnedilecek.
Pantheon’da, Marie Curie, Pierre Curie, Victor Hugo, Alexandre Dumas gibi Fransa tarihinde iz bırakmış ünlü şahsiyetlerin anıt mezarları bulunuyor.
ADIMAYAN’DAN PARİS’E
Misak Manuşyan 1906’da Adıyaman Besni’de doğdu. Ermeni Soykırımı sırasında ağabeyi Garabed’in dışında ailenin diğer fertleri hayatını kaybetti.
Bölgede bir süre ailesinin tanıdığı Kürt ailenin himayesinde yaşadıktan sonra savaşın bitmesinin ardından kardeşiyle birlikte Fransız yönetimindeki Suriye’de bir yetimhaneye gönderildi.
KOMÜNİST BİR PARTİZAN
Fransa’ya gitmek için daha sonra buradan ayrılan Manuşyan, 1925’te göçmen olarak geldiği Fransa’da önce Marsilya’ya ardından da Paris’e yerleşti.
Manuşyan, 2. Dünya Savaşı’nda Komünist Parti’nin saflarında mücadeleye başladı.
Citroen fabrikasında çalışmaya başlayan Manuşyan, bununla birlikte edebiyatla ilgili bir dergide Fransa’da Ermeni kültürünün korunmasıyla ilgili çalışmalar yaptı.
Devrimciliğinin yanında şair kimliğiyle de tanınan Manuşyan, Nazi işgali sırasında göçmen direnişçilerin liderliğini yaptı. Alman güçlerine karşı sabotaj eylemleri gerçekleştirdi.
22 YOLDAŞIYLA BİRLİKTE KURŞUNA DİZİLDİ
Manuşyan, 21 Şubat 1944 tarihinde Naziler tarafından yakalanan 22 arkadaşıyla birlikte kurşuna dizilerek öldürüldü. Bu haber Nazilerin duvarlara astığı afişlerle halka duyuruldu.
“Uyanık Olalım” adlı şiiri göçmen işçilere ithafen yazılmıştır.
Manuşyan ve enternasyonal yoldaşları kendisi de FKP üyesi olan Louis Aragon’un 1956’de yazdığı, daha sonra Leo Ferre tarafından bestelenecek olan, “Kızıl Afiş” adlı şiirine konu oldu.
Manuşyan ile birlikte öldürülen partizanlar şunlar: İspanyol Celestino Alfonso, Romen Olga Bancic – Joseph Boczov, Fransız Georges Cloarec- Roger Rouxel- Robert Witchitz, İtalyan Rino Della Negra – Spartaco Fontano – Césare Luccarini – Antoine Salvadori – Amédéo Usséglio, Macar Thomas Elek – Emeric Glasz, Polonyalı Maurice Fingercwajg – Jonas Geduldig – Léon Goldberg – Szlama Grzywacz – Stanislas Kubacki – Marcel Rayman – Willy Szapiro – Wolf Wajsbrot, Ermeni Arpen Lavityan.
