1. Haberler
  2. ELEŞTİRİ
  3. Avrupa ve Ukrayna’daki Savaş

Avrupa ve Ukrayna’daki Savaş

featured
service

Boaventura de Sousa Santos

İklim krizinden salgına, kötüleşen soğuk savaştan nükleer çatışma tehlikesine, insan hakları ihlallerindeki artıştan mülteci ve aç insan sayısındaki katlanarak büyümeye kadar dünyanın bugün karşı karşıya olduğu zorlu zorluklar, BM’nin her zamankinden daha fazla aktif müdahalesini talep ediyor, görevi kolektif barış ve güvenliğin korunmasının yanı sıra insan haklarının savunuldu ve desteklenmesini de içerir.

BM’nin müdahale edebileceği birçok eylem alanı arasında, özellikle Soğuk Savaş’ın yoğunlaşmasıyla ilgili olarak en önemlilerinden biri barış ve güvenliktir. Donald Trump tarafından başlatılan ve Joe Biden tarafından coşkuyla takip edilen, görünüşe göre iki amacı olan yeni bir Soğuk Savaş devam ediyor, Çin ve Rusya ve iki cephe, Tayvan ve Ukrayna. Prensip olarak, ABD gibi azalan bir iktidarın aynı anda iki cephede bir çatışmaya girmesi akılsızca görünüyor. Dahası, önceki Soğuk Savaş’ın aksine, Sovyetler Birliği’nin hedefinde olduğu Çin, büyük bir ekonomik gücün gücü ve Amerikan kamu borcunun büyük bir alacaklısıdır. Dünyanın en büyük ekonomisi olarak ABD’yi sollamak üzere ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı’na göre, 2018’de ilk kez bilimsel bir üretime sahip oldu.

Amerika Birleşik Devletleri’nden daha yüksek. Aynı şekilde mantık, ABD’ye Rusya’yı düşman olarak değil müttefik olarak sahip olmasını, sadece Çin’den ayırmakla kalmayıp, aynı zamanda tarihi müttefiki Avrupa’nın enerji ve jeostratejik ihtiyaçlarını da korumasını tavsiye edecektir. Aynı mantık, AB’ye Orta Avrupa’nın Rusya ile olan tarihi ve ekonomik ilişkilerini (Willy Brandt’ın Ostpolitik’ine kadar) dikkate almasını tavsiye edecektir.

Neoconların (2001’de İkiz Kuleler’e yapılan saldırıdan bu yana Amerikan dış politikasına hakim olan aşırı muhafazakar politikacılar ve stratejistler) Rusya ile düşmanlıkları yoğunlaştırması ve aynı zamanda ABD’yi on yılın sonunda Çin ile bir savaşa, yeni bir tür sıcak savaşa (yapay zeka araçlarıyla savaş) hazırlanmaya çağırması özellikle rahatsız edicidir. 2003 yılında Irak’ın işgali hazırlıklarında olduğu gibi, Batı dünyasında dış politika yorumcuları arasında endişe verici bir oybirliğine tanık oluyoruz. Aniden, bugüne kadar önemli ve güvenilir bir ticaret ortağı olan Çin, insan haklarını büyük ölçüde ihlal eden bir diktatörlüğe ve dünyayı kontrol etmek isteyen kötü niyetli bir güce, ne pahasına olursa olsun etkisiz hale getirilmesi gereken hedeflere dönüşüyor. Rusya ise bugüne kadar stratejik bir ortak (İran ile nükleer anlaşmada olduğu gibi) artık demokratik Ukrayna’yı işgal etmek isteyen otoriter ve saldırgan bir devlet başkanı vladimir Putin tarafından yönetilen bir ülke olarak algılanıyor. Bunu savunmak için, ABD askeri olarak yardım edecek ve bunun için Ukrayna’nın NATO’ya katılması gerekiyor. Bu anlatı, yanlış olmasına rağmen, Washington Post ve New York Times’taçelişki olmadan yeniden üretilir, daha sonra Reuters ve associated Press tarafından genişletilir ve ABD büyükelçiliklerinden gelen haberlerle ikinci sırada yer alıp. Batılı yorumcular bunu eleştirel bir şekilde kusturuyorlar. Bunu göz önünde bulundurarak, üçüncü dünya savaşının sürüklenmesini durdurmak için BM’nin müdahalesinin duyulması ve hissedilmeleri acildir.

BM, bu anlatıya karşı koymasını ve yıkıcı potansiyelini etkisiz hale getirmek için aktif olarak müdahale etmesini sağlayan birçok bilgiye sahiptir. Ukrayna, ağırlıklı olarak Ukrayna’nın batısı ile ağırlıklı olarak Rus doğusu arasında etnolinguistik olarak bölünmüş bir ülkedir. 2000’ler boyunca yapılan seçimler ve kamuoyu yoklamaları, bir yandan AB ve NATO yanlısı Batı arasındaki muhalefeti ortaya koydu; ve rusya yanlısı biri, diğeri için. Enerji kaynaklarına gelince, Ukrayna diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi Rusya’nın doğal gazının% 72’sinde (Almanya% 39’a bağlıdır) ve bu da Rusya’nın bu alandaki müzakere gücü hakkında bir fikir vermektedir. Sovyetler Birliği’nin sona emesinden bu yana, ABD Ukrayna’yı Rusya’nın yörüngesinden çıkarıp Batı dünyasının yörüngesine entegre etmeye ve aslında Rusya sınırında Amerikan yanlısı bir kaleye dönüştürmeye çalışıyor. Bu stratejinin iki ayağı vardır: Ukrayna’yı askeri olarak NATO’ya entegre etmek (2008’deki Bükreş Zirvesi’nde onaylandı ve Rusya ile sınır komşusu olan başka bir ülke olan Gürcistan) ve ekonomik olarak Avrupa Birliği’ne entegre etmek.

Abd tarafından güçlü bir şekilde desteklenen Turuncu Devrim veya daha doğrusu 22 Şubat 2014 darbesi, Batı stratejisini hızlandırmanın bahanesiydi. Bunun acil nedeni, Cumhurbaşkanı Yanukovych’in AB ile Rusya’yı dışarıda bırakan bir ekonomik entegrasyon anlaşması imzalamayı reddetmesiydi. Protestolar, çok sayıda toplumsal huzursuzluk ve 60’tan fazla ölümle sonuçlanan acımasız bir hükümet baskısı izledi (şimdi göstericilerin ağır silahlı faşist grupları içerdiği biliniyor). 22 Şubat’ta cumhurbaşkanı ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. ABD’nin başını çektiği “demokrasinin desteklenmesi” sonuç vermişti: “turuncu devrim” Rusya karşıtı politikasına başlıyordu. Rusya, Ukrayna’nın NATO üyeliği ve AB’ye münhasır entegrasyonunun Rusya için “doğrudan bir tehdit” oluşturduğu konusunda uyarmıştı. İlerleyen aylarda Rusya, zaten önemli bir askeri üssü olan Kırım’ı işgal etti.

2014 ve 2015’te Rusya, Fransa ve Almanya’nın aracılıksıyla Minsk protokolleri imzalandı. Don Nehri (Donbas) bölgesinin etnolinguistik özgüllüğü (çoğunlukla Rusça konuşulan) tanındı ve Ukrayna tarafından ve Ukrayna mevzuatına uygun olarak bölge için bir öz yönetim sisteminin (Donetsk ve Luhansk bölgelerini kapsayan) kurulması için hüküm verildi. Bu protokollere Ukrayna tarafından hiç uyulmadı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etme niyeti iddialarıyla gerilim yeniden tırmandı. Hatta NATO, ABD ve Avrupa Birliği’nin düşmanlık politikasını sürdürmesi durumunda bunu (kesinlikle etnik olarak Rusya’nın doğu Ukrayna’sıyla sınırlı) yapması muhtemeldir. Tüm bunlar karşısında, dünyanın bu bölgesinde sorun yaratanın Rusya mı yoksa ABD mi olduğunu merak etmek gerekir. Sovyetler Birliği’nin Küba’ya füze yerleştirmeyi önerdiği 1962 füze krizini hepimiz hatırlıyoruz. Amerikan tepkisi katıydı; ABD’nin egemenliği için doğrudan bir tehditti ve hiçbir koşulda bu tür silahlar sınırında kabul edilmecekti. Nükleer savaş alarmı bile çaldı. Bu tepki, Rusya’nın Ukrayna’nın NATO’ya katılma olasılığına verdiği mevcut tepkiden çok mu farklıydı? 2017 yılında ABD Dışişleri Bakanı James Baker ile Mihail Gorbaçov arasında 9 Şubat 1990’da yapılan görüşmenin raporu kamuoyuna açıklandı. Bu toplantıda, Rusya’nın Almanya’nın yeniden birleşmesini kolaylaştırması halinde NATO’nun “doğuya doğru bir santim bile genişlememesi”(http://nsarchive.gwu.edu) kararlaştırıldı. Buna ve feshedilen Varşova Paktı’na rağmen, dokuz yıl sonra Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti NATO’ya katıldı. Ve hiçbir yorumcu, iktidara geldiği 2000 yılında Vladimir Putin’in Rusya’nın “Avrupa’da izole kalmaması” için Rusya’nın NATO’ya ve ab’ye katılmasını istediğini açıkça ifade ettiğini hatırlamıyor. Her iki başvuru da reddedildi.

Bu göz önüne alındığında, BM mevcut çatışmada tek saldırgan gücün Rusya olmadığını ve ukrayna’nın düşmanlıkların sona ermesi için Minsk anlaşmalarına uymasının yeterli olacağını biliyor. Ukrayna neden Finlandiya, Avusturya veya İsveç gibi tarafsız bir ülke olarak kalamıyor? Bu bölgede savaş çıkarsa, savaş tiyatrosu Abd değil Avrupa olacaktır. Yetmiş yıldan biraz daha uzun bir süre önce 100 milyon ölümle sonuçlanan iki dünya savaşının cehenneminden çıkan Avrupa’nın aynısı. BM, görev tanımına dahil edilen barış ve güvenliğin sesi olmak istiyorsa, ilgili ülkelerden çok daha aktif ve bağımsız bir pozisyon üstlenmek zorundadır. “Rejim değişikliği” saldırgan politikası Rusya ve Çin’i hedef alsa bile, büyük güçlerin karşı karşıya olduğu ve küçük müttefiklerin muhtemelen sonuçlarına katlanacağı ve bunun bedelini hayatla ödeyeceği hegemonya savaşlarına hazırlanan bölgelerde neler olduğunu yerinde öğrenmeliyiz (Tayvan veya Ukrayna) – sözde vekalet savaşları- sonunda Irak, Libya veya Afganistan’dakine benzer sonuçlarla. Dünyanın, rakiplerin dayattığı senaryoyu tekrarlamayan yetkili sesleri duyması gerekiyor. En yetkili olanı BM’nin sesidir.

Kaynak :alainet.org

Avrupa ve Ukrayna’daki Savaş
Yorum Yap

Yorumlar kapalı.

Giriş Yap

Devrimci Demokrasi ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!

Bizi Takip Edin